Do czego potrzebne nam są badania psychotechniczne kierowców?

Badania psychotechniczne kierowców są obligatoryjne już od ponad 40 lat, jednakowoż wciąż wiele osób uznaje je za nieprzydatne i mijające się z rzeczywistymi potrzebami kierowców.

Żaden kierowca nie jest w stanie w pełni przewidzieć wszystkich czynników i sytuacji, które mogą wystąpić podczas prowadzenia samochodu. Także psycholog nie ma takich możliwości, by określić jak dokładnie dana cecha osobowości będzie zawsze i wszędzie wpływać na styl prowadzenia pojazdu.

Przeprowadzenie psychotestów pozwala psychologowi przeanalizować różne elementy psychiki kierowcy, które mają wpływ na jego sposób prowadzenia pojazdu. Odpowiednio przeprowadzone badania i doświadczenie psychologa pozwala na wyodrębnienie zachowań i cech, które mogą stanowić zagrożenie dla kierowcy i doprowadzić do wypadku.

Psycholog poprzez testy i specjalistyczne maszyny ma możliwość przeanalizowania cech osobowości kierowcy, temperamentu, sposobów radzenia sobie ze stresem i poziomu inteligencji ogólnej. Testy aparaturowe pozwalają na sprawdzenie poziomu funkcjonowania psychomotorycznego kierowcy. Wszystkie te analizy dają możliwość na wysunięcia wniosków dotyczących prawidłowych i nieprawidłowych stylów zachowania się danej osoby i tego, jaki to może mieć wpływ na jej sposób prowadzenia pojazdu.

Ponadto należy pamiętać, że wraz z upływem lat w organizmie człowieka dochodzi do wielu zmian, co pociąga za sobą często obniżenie sprawności funkcjonowania, zarówno psychicznego jak i fizycznego. Zaobserwować możemy spadek sprawności ruchowej i szybkości reakcji na bodźce, pogorszenie się wzroku i słuchu, czy też większą podatność na zmęczenie.  Rekompensatą tych zmian jest natomiast nabyte doświadczenie i umiejętności prowadzenia pojazdu.

Badania psychologiczne są istotne nie tylko dla psychologa, ale i samego kierowcy. Pozwalają mu na lepsze poznanie samego siebie, swoich mocnych i słabych stron oraz ograniczeń, jakie niosą ze sobą jego konkretne zachowania i cechy. Zwiększenie samoświadomości pozwala mu lepiej dopasować styl jazdy do  swojego aktualnego stanu psychofizycznego. Osoba kierująca pojazdem ma możliwość zapoznania się z całym systemem psychofizycznym, od którego zależy prawidłowe operowanie pojazdem na drodze.

Podsumowując, badania psychologiczne pozwalają nie tylko na przeanalizowanie sprawności funkcji psychicznych kierowcy w celu diagnostyki jego indywidualnych predyspozycji kierowcy, ale pozwalają także zwiększyć samoświadomość kierowcy dotyczącą jego stanu psychofizycznego. Wszystko to prowadzi do zwiększenia poziomu bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

mgr Urszula Bajak,

psycholog, spec. psychologia kliniczna

BIBLIOGRAFIA:

Bąk J., Bąk- Gajda D., „Psychologiczne czynniki bezpieczeństwa ruchu drogowego”, Eksploatacja i niezawodność, Polskie Naukowo Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne, nr 3(39)/2008