Jak wybrać sobie psychologa ?
Wybór psychologa, który będzie nas prowadził w terapii, różni się od wyboru zwykłego lekarza. Normalnie wchodzimy do gabinetu, opowiadamy o swoich dolegliwościach, otrzymujemy receptę i idziemy do domu. W przypadku psychologa sytuacja jest nieco bardziej złożona.
Podczas prowadzenia terapii dana osoba wchodzi z psychologiem w specyficzną relację, która wymaga wzajemnego zaufania, szczerości i szacunku. Dlatego naturalnym jest, że nie zawsze psycholog do którego trafimy będzie nam odpowiadał. Należy pamiętać, że zawsze możemy poprosić o wysłanie do innego specjalisty. W myśl zasady- nie każdego da się lubić- nie z każdym psychologiem można współpracować. Także psycholog ma prawo, a wręcz obowiązek, poinformować pacjenta jeżeli z jakiś względów nie może z nim współpracować oraz zapewnić mu opiekę innego psychologa.
Co jednak bierzemy pod uwagę wybierając osobę, której chcemy zaufać? Jedną z pierwszych rzeczy, na którą zwracamy uwagę jest płeć. W tym wypadku nie ma zasady mówiącej, że to kobiety lub mężczyźni są lepszymi terapeutami, pomimo stereotypu, że to kobiety „lepiej słuchają”. Wybór płci psychologa to całkowicie indywidualne upodobanie.
Kolejnym elementem, jaki brany jest pod uwagę jest wiek oraz (co za tym idzie) doświadczenie zawodowe psychologa. Niektóre osoby preferują pracę z osobami młodymi, licząc na nowocześniejsze metody działania, świeższe podejście do tematu oraz brak wypalenia zawodowego. Inni natomiast wolą współpracę z osobami starszymi, które opierają się na większym doświadczeniu zawodowym i sprawdzonych metodach postępowania. Należy jednak pamiętać, że wiek nie jest ostatecznym wyznacznikiem wiedzy i umiejętności psychologa. Osoba młoda może mieć równie dużą wiedzę, co jej starszy kolega po fachu. Natomiast wieloletni psycholog może rozwijać swoje metody leczenia o nowe i niekonwencjonalne techniki. Należy pamiętać, że wiek psychologa (podobnie jak jego płeć) to nasz indywidualny wybór.
Ważną rzeczą natomiast jest wybranie psychologa z odpowiednimi kwalifikacjami. Upewnienie się, że jest to osoba, która ukończyła konkretne studia oraz dodatkowe kursy pozwoli nam zapewnić sobie profesjonalną pomoc. Psycholog taki ma nie tylko odpowiedni zakres wiedzy teoretycznej i praktycznej, ale także dobrze rozwiniętą samoświadomość, dzięki czemu jest w stanie określić swoje możliwości i ograniczenia. Znajomość własnych słabości sprawia, że psycholog wie kiedy konieczna jest pomoc innego specjalisty (np. psychiatry) i nie stara się „na siłę” pomóc swojemu pacjentowi. Wszystko to zapewnia nam fachową pomoc u psychologa.
W kwestiach bardziej subtelny istotne znaczenie ma osobowość i mądrość życiowa psychologa. Nie są to jednak rzeczy, o które można tak po prostu wypytać. Jeżeli w trakcie współpracy zauważymy, że pomimo doskonałych kompetencji wspólne dzia
łania nie wychodzą tak, jak powinny możemy wnioskować, że pewne subtelne aspekty osobowości psychologa lub jego problemy osobiste, z którymi nie potrafi sobie poradzić, są ku temu przeszkodą.
Niektóre z takich cech lub działań możemy sami zaobserwować. Jeżeli psycholog wydaje się być impulsywny, roztrzepany, nie dostosowuje się do ogólnie panujących zasad, spóźnia się lub odwołuje spotkania– możemy przypuszczać, że prowadzona przez niego terapia psychologiczna będzie wyglądała podobnie. Porównywalnie w sytuacji, gdy psycholog nie okazuje zrozumienia, a wręcz zniecierpliwienie dla naszych problemów, narzuca swoje pomysły i potrafi jedynie szastać „dobrymi radami” zamiast zagłębiać się w problem- możemy wnioskować, że jest to osoba, która nie jest wewnętrznie gotowa do sprawowania roli psychologa.
Należy pamiętać, że pomimo iż pierwsze wrażenie jest istotne, nie powinno ono przesądzać o ostatecznym wyborze. Często na pierwszym spotkaniu idealizujemy lub demonizujemy psychologa, z powodu wewnętrznych przekonań (lub stereotypów) co do jego zawodu, a nie osoby. Zawsze należy dać sobie czas na „wypróbowanie” danego psychologa.
Psycholog, z którym będziemy współpracować to osoba, która spędzi z nami bardzo dużo czasu. Terapia potrafi trać od kilku tygodni nawet do kilku lat. Najważniejsze jest więc, aby przy danej osobie czuć się komfortowo, wręcz bezpiecznie. Pełne zaufanie i szacunek pomiędzy psychologiem a pacjentem oraz odpowiednie kwalifikacje zawodowe są podstawami wyboru psychologa.
mgr Urszula Bajak
psycholog, spec. psychologia kliniczna